Contents
Sốt phát ban là gì?
Sốt phát ban là tình trạng đỏ hoặc(và) viêm da, niêm mạc, ứ máu ở mạch máu ngoại vi. Có dạn nốt, mảng hoặc đa dạng hình kèm theo sốt.
Dấu hiệu và triệu chứng sốt phát ban ở trẻ
Sốt phát ban là một trong những tình trạng bệnh lý thường gặp ở trẻ em trong nhiều độ tuổi khác nhau. Bệnh này không phải là quá nguy hiểm nhưng nếu không phát hiện kịp thời và điều trị sẽ để lại những hệ quả đáng tiếc.
Tuy nhiên, sốt phát ban ở trẻ thường ủ bệnh từ 5 đến 7 ngày, do đó nhiều bố mẹ nếu không biết hoặc không chú ý sẽ khó phát hiện ra con mình có đang và sắp bị sốt phát ban hay không.
Trước khi tìm hiểu trẻ sốt phát ban uống thuốc gì, bố mẹ hãy tham khảo một số dấu hiệu và triệu chứng sau đây của sốt phát ban để phát hiện và điều trị kịp thời cho con.
- Trẻ sốt nhẹ từ 37,5 độ C đến 38 độ C hoặc sốt cao trên 39 độ liên tục trong vòng 3 đến 6 ngày.
- Những cơn sốt không có chu kì và xuất hiện đột ngột, trẻ khó chịu và quấy khóc.
- Khi bớt sốt, sẽ bắt đầu xuất hiện những hồng ban trên người thậm chí là toàn thân
- Bên cạnh sốt trẻ còn có triệu chứng ho, chảy nước mũi và đôi khi có mắt đỏ.
- Sau khi phát ban, trẻ còn có thêm triệu chứng tiêu chảy nhẹ, ói mửa, buồn nôn, chán ăn và sưng mí mắt, tùy vào cơ địa của từng trẻ.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng sốt phát ban ở trẻ
Khoảng trên 70% trẻ sốt phát ban do nhiễm vi rút( sởi, thủy đậu…), vi khuẩn (tụ cầu, liên cầu,..) và ký sinh trùng, nấm.
Đường lây truyền chủ yếu là qua đường hô hấp khi trẻ hắt hơi, sổ mũi, ho làm những vi khuẩn virus có trong nước bọt bị phát tán qua giọt bắn li ti trong không khí rồi truyền cho trẻ khác. Đặc biệt là ở nhà trẻ, trường học là nơi trẻ tiếp xúc với rất nhiều trẻ khác.
Phân biệt các loại sốt phát ban để biết trẻ nên uống thuốc gì
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây sốt phát ban mà người ta chia sốt phát ban làm 2 loại cơ bản:
Loại 1: Sốt phát ban do nhiễm vi rút vi khuẩn thông thường
Loại 2: Sốt phát ban do nhiễm vi rút cấp tính: Bệnh sởi
- Điểm giống nhau ở hai loại này là có thời gian ủ bệnh như nhau, đều có biểu hiện sốt nhẹ hoặc cao kèm theo mệt mỏi, biếng ăn, nôn ói và có thể có đi cầu lỏng, trẻ quấy khóc và không chịu vui chơi như mọi ngày.
- Điểm khác nhau:
+ Sốt phát ban thông thường ở giai đoạn phát ban tuy nổi ban đỏ nhưng không gồ lên da, sáng, nổi khắp cơ thể sau khi hết sẽ không để lại thâm sẹo. Sốt phát ban do vi rút thông thường hầu hết là lành tính và không để lại hậu quả gì đặc biệt.
+ Bệnh sởi: khi phát ban là nổi theo thứ tự tai, mặt ngực bụng rồi toàn thân, ban sẩn, gồ lên mặt da, sau khi hết sẽ để lại thâm sẹo. Ngoài ra còn kèm theo chảy mũi, ho và đỏ mắt tùy cơ địa mỗi trẻ. Không những vậy, sởi còn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm: viêm tai giữa, viêm phổi, viêm não… đôi khi có tử vong nếu không điều trị kịp thời.
Trẻ sốt phát ban uống thuốc gì?
Đầu tiên, bố mẹ nên nhớ một điều sốt phát ban hầu hết là do vi rút vì thế không có thuốc đặc trị. Trong một số trường hợp bệnh trở nặng, bác sĩ sẽ kê cho con thuốc kháng sinh, mục đích kháng sinh ở đây là chống bội nhiễm, chống những vi khuẩn cơ hội xâm nhập khi đề kháng cơ thể trẻ giảm xuống do sốt phát ban.
Trên nền bệnh lý sốt phát ban của trẻ sẽ được gợi ý loại thuốc sau:
Thuốc hạ sốt
Paracetamol là thuốc cần phải uống để hạ cơn sốt cho trẻ. Liều hạ sốt paracetamol của trẻ sẽ tùy thuộc vào cân nặng, mỗi lần uống cách nhau 4 đến 6 tiếng.
> Đọc thêm bài viết: Cách cho trẻ uống thuốc dễ dàng.
Kèm theo đó là những biện pháp hỗ trợ hạ sốt: giặt khăn mát đắp cho trẻ ở năm vị trí: trán, hai bẹn và hai nách. Ngoài paracetamol là thuốc thường được sử dụng để hạ sốt, thì còn có hai loại hoạt chất sau:
- Ibuprofen: thời gian hạ sốt kéo dài hơn so với Paracetamol, hạ sốt mạnh hơn nhưng đây là thuốc hạ sốt có nhiều tác dụng phụ nên không được tự ý sử dụng mà phải có sự chỉ dẫn của bác sỹ.
Không được dùng trong các trường hợp bệnh nhân bị loét dạ dày, sốt xuất huyết, tiền sử dị ứng với ibuprofen và các thuốc chống viêm không steroid khác. Liều dùng cho trẻ 7-10mg/kg/lần mỗi ngày không quá 40mg/kg, với người lớn mỗi lần uống 200-400mg ngày không vượt quá 2,4g. Mỗi lần uống cách nhau 4-6 tiếng.
Một số dạng bào chế của biệt dược chứa hoạt chất ibuprofen như: dạng hỗn dịch uống, 100mg/ 5-60ml, dạng viên nang mềm Gofen 400mg, dạng viên nén Prebufen 200mg.
- Aspirin cũng là hoạt chất giúp hạ sốt nhưng KHÔNG ĐƯỢC SỬ DỤNG CHO TRẺ EM vì có nhiều tác dụng phụ không tốt. Đối với người lớn cũng hạn chế sử dụng đặc biệt là sốt do sốt xuất huyết hay bệnh nhân chảy máu vì thuốc làm chống ngưng kết tập tiểu cầu gây xuất huyết nhiều hơn. Dạng bào chế của aspirin chủ yếu là viên nén.
Trẻ sốt phát ban nên uống bổ sung Vitamin
Vitamin A là một trong những loại vitamin nên được bổ sung khi trẻ bị sốt phát ban.Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại vitamin A cho trẻ với nhiều dạng bào chế khác nhau. Trong đó có 3 dạng chính sau được sử dụng trong trường hợp trẻ sốt phát ban như: dạng viên nén 50000 UI, dạng viên nang mềm 50000 UI và dạng dung dịch uống siro.
Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn đúng cho con dạng bào chế phù hợp và liều lượng chính xác. Một số tên biệt dược của vitamin A trên thị trường hiện nay như: Mega cal K2, Obimin plus, Vitatroplex,…
Trẻ sốt phát ban nên uống nhiều nước lọc và nước trái cây
Nước uống là điều vô cùng cần thiết, vì trong giai đoạn này trẻ cũng dễ mất nước. Bình thường trẻ con thường không thích uống nước nên khi đau sẽ càng khó hơn, do vậy bố mẹ nên cố gắng cho con uống nước thường xuyên hơn. Nên cho con uống thêm nước ép hoa quả: cam, carot,.. vừa bổ sung thêm khoáng chất và vitamin.
Khuyến cáo đối với thuốc kháng sinh
Tuyệt đối bố mẹ không nên tự ý cho con uống mà phải đưa con đến gặp bác sĩ khi tình trạng trẻ không tiến triển tốt. Phải tuyệt đối tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ.
Trẻ sốt phát ban tham khảo bài thuốc dân gian gì
Dưới đây là những bài thuốc dân gian được truyền nhau, nên mọi người khi sử dụng hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và lương y để sử dụng hiệu quả và an toàn nhất.
- Trong dân gian còn có một số loại lá tắm cho trẻ khi trẻ bị phát ban: lá kinh giới, lá khế, lá ngải cứu, lá trà xanh, lá khổ qua rừng,..Để sử dụng thì cần lấy một lượng lá vừa đủ, rửa sạch và đun sôi 10 phút rồi để nguội sau đó tắm cho trẻ.Tuy nhiên đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tắm cho trẻ.
- Lá bạc hà 4g, kim ngân 4g, kinh giới 6g, sài đất 4g, lá dâu 6g sắc uống ngày 2 lần.
- Cam thảo nam 6g, kim ngân 10g, kinh giới 12g, sài đất 10g, bạc hà 8g, bồ công anh 10g, ké đầu ngựa 10g sắc uống ngày 1 lần.
Những lưu ý khi chăm sóc trẻ sốt phát ban
- Một số mẹ lo lắng không biết khi con nổi ban đỏ thì có nên tắm cho con không. Thực tế là nên tắm cho trẻ để da con được sạch sẽ, thoáng mát, dễ chịu và mau khỏi hơn.
Tuy nhiên cần lưu ý: phải tắm bằng nước ấm, nơi kín gió, không sử dụng những sữa tắm có độ pH cao làm con dễ kích ứng với những vết ban đỏ. Không được chà xát mạnh, tổn thương vùng da phát ban. Mỗi ngày tắm 1 lần mỗi lần không tới 5 phút.
- Nên dùng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi cho con trong trường hợp con có chảy mũi kèm theo.
- Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng trong thời kỳ con ốm để tăng thêm sức đề kháng, nhất là những thực phẩm giàu vitamin A và C như cam, cà rốt,..nên cho con ăn thức ăn mềm, dễ tiêu.
- Khi con có biểu hiện sốt cao liên tục và tình trạng bệnh không tiến triển tốt trong vài ngày bố mẹ nên đưa con đến bệnh viện đẻ gặp bác sĩ.
- Một điều vô cùng quan trọng là bệnh này lây qua đường hô hấp nên hãy điều trị cách ly cho trẻ, đảm bảo an toàn cho những người xung quanh đặc biệt là gia đình có nhiều trẻ nhỏ.
Đề phòng trẻ sốt phát ban để không phải lo “uống thuốc gì”
- Sốt phát ban lây qua đường hô hấp, do vậy nên cần lưu ý môi trường ở nhà trẻ, trường học. Nên nếu con có biểu hiện của sốt phát ban bố mẹ nên cách ly tốt và nên điều trị trẻ tại nhà tránh lây nhiễm chéo.
- Hướng dẫn trẻ rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang.
- Cho con ăn đầy đủ dinh dưỡng, nâng cao đề kháng.
- Đối với phòng phát ban do sởi thì bố mẹ nên đưa con đi tiêm vắc xin đúng và đủ liều.
Trên đó là tất cả những gì mà REVIEW CẢ THẾ GIỚI muốn chia sẻ đến các bạn để biết được trẻ sốt phát ban nên uống gì. Mong rằng bạn sẽ bỏ túi được những mẹo nhỏ cần thiết cho bé yêu nhà mình.
Điều dưỡng viên Nguyễn Thị Phương Tâm tổng hợp và viết
(Từng công tác tại bệnh viện Đa Khoa Vĩnh Đức- Quảng Nam)
Nguồn ảnh: Sưu tầm
Xem thêm: